Ηλίας Παπαγεωργιάδης: Γιατί χωρίζουν συνέταιροι μετά από 20+ χρόνια επιτυχίας;

Τα λάθη που γίνονται στην αρχή, η ανάπτυξη με τον… υπέροχο «χαοτικό» τρόπο και η εμφάνιση των παιδιών. Πώς το οργανώνεις σωστά;

(Η ανάλυση αυτή γράφτηκε από τον υποφαινόμενο σε συνεργασία με τον δικηγόρο Θεσσαλονίκης Θόδωρο Νασιούδη).

«Τα όμορφα δάση όμορφα καίγονται»

Για μία από τις μεγαλύτερες Ελληνικές εταιρείες στον χώρο της η αγορά περιγράφει τον εξής λόγο που οδήγησε στο να παίξουν ξύλο δύο αγαπημένα (ως τότε) αδέρφια:

• Ο ένας έφερε την κόρη του στη δουλειά
• Ο άλλος έβαλε στη δουλειά την αθλήτρια με την οποία διατηρούσε σχέση, έχοντας μεγάλη διαφορά ηλικίας. Πολύ όμορφη, αλλά ψιλοάσχετη με το αντικείμενο.
• Και οι δύο γυναίκες βρέθηκαν να ασχολούνται με το ίδιο θέμα: Marketing (γιατί στις περισσότερες Ελληνικές εταιρείες οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θεωρούν το marketing κάτι απλό, που μπορεί να το κάνει κάποιος είτε έχει πρακτικές γνώσεις, είτε όχι. «Θα μάθει, μωρέ, σιγά το πράγμα»).
• Η κόρη αντί να ξεκινήσει ως απλή υπάλληλος, έγινε απευθείας διευθύντρια.
• Η σύντροφος ήθελε και αυτή να είναι διευθύντρια και μάλιστα πάνω από την κόρη.
• Γρήγορα οι δύο κυρίες…. «μαλλιοτραβήχτηκαν» και στη συνέχεια οι «σοφοί και σεβάσμιοι» κύριοι (όπως πίστευε η αγορά) κατέληξαν να παίζουν μπουνιές για χάρη τους.
• = Η εταιρεία έφυγε από τα χέρια τους και κατέληξε σε τρίτο επενδυτή.

Τα ίδια και τα ίδια, δεκαετίες τώρα…

Το «μοτίβο» άρχισα να το παρατηρώ από τότε που ξεκίνησα να δουλεύω στην οικογενειακή μας επιχείρηση, το κρεοπωλείο, από 12 ετών. Έκτοτε οι δεκαετίες πέρασαν, αλλά συνεχίζω να βλέπω τα ίδια και τα ίδια:

• Συνεταιρικές δουλειές ανάμεσα σε συγγενείς: Αδερφοί, κουνιάδοι κλπ.

• Κανένας σοβαρός διαχωρισμός οικονομικών, καμία πρόβλεψη για το μέλλον.

• Αρχιζουν από προσωπικές εταιρείες / ΟΕ / ΕΕ και συχνά μετασχηματίζονται σε ΙΚΕ / ΕΠΕ ή ΑΕ. Συνήθως η απόφασή τους βασίστηκε στο τι τους είπε ο φίλος λογιστής (που τους συμβούλευσε φθηνά ή – ιδανικά – τζάμπα).

• Φτάνουν στο επίπεδο των πολύ μικρών (έσοδα ως 2.000.000 τον χρόνο) ή μικρών επιχειρήσεων (έσοδα ως 10.000.000 τον χρόνο). Πολύ λιγότερες φτάνουν και στο επίπεδο των μεσαίων εταιρειών (έσοδα ως 50.000.000 Ευρώ).

• «Στελεχώνονται» κυρίως με ξαδέρφια / ανηψιούς / συγγενείς και στην πορεία συζύγους.

• Τα περιουσιακά στοιχεία είναι κοινά / ανήκουν προσωπικά στους εταίρους, χωρίς ξεκάθαρη εικόνα του ποιος έχει τι (και σπάνια είναι προστατευμένα από τις τράπεζες, με σωστό νομικό τρόπο).

• Οι ισολογισμοί είναι «ισολογισμοί» και συνήθως σε αυτούς δεν έχουν καταγραφεί σωστά τα μερίσματα των μετόχων, τα υπόλοιπα του κεφαλαίου, οι επιταγές, τα χρέη των πελατών, οι φορολογικοί κίνδυνοι κλπ («ξέρουμε εμείς αφού»).

• Οι ιδιοκτήτες συνήθως επιλέγουν κάποιον μη γνώστη για τον φορολογικό σχεδιασμό της επιχείρησης και η ανάπτυξή της γίνεται με τα ίδια κριτήρια που είχαν και στο ξεκίνημα (όμως άλλο πράγμα η αρχή και άλλο η σωστή ανάπτυξη).

• Συχνά από το ταμείο λείπουν λεφτά ή ρευστότητα / σιγοβράζουν προβλήματα που αφορούν το ποιος ξοδεύει τι.

ΥΓ. Φυσικά αν κάποιο από τα παιδιά τους έχει τελειώσει πχ ένα ιδιωτικό κολέγιο με σπουδές διοίκησης επιχειρήσεων, συνήθως αναλαμβάνει απευθείας ανώτερο διοικητικό ρόλο, γιατί «παιδί μου είναι».

Η εμφάνιση των παιδιών και των συζύγων τους

Αφού επαινέσουμε τους ιδιοκτήτες επειδή κατάφεραν να αντεπεξέλθουν απέναντι στα άπειρα προβλήματα που ανακύπτουν γενικώς στο επιχειρείν, προχωράμε στο κρίσιμο σημείο: Εμφανίζονται τα παιδιά τους. Εκεί αρχίζει το «πανηγύρι»:

• Συνήθως αν οι αρχικοί εταίροι ήταν δύο, τα παιδιά είναι τέσσερα

• Αν τα μισά από τα παιδιά είναι κορίτσια, προσθέτουμε και δύο γαμπρούς στην εξίσωση (μη μου πεις γιατί συμβαίνει αυτό, το βλέπουμε στην πράξη).

• Άρα στους δύο διοικούντες προστίθενται 4 και 2 = 6 άτομα που νιώθουν δικαιωματικά ότι δικαιούνται διοικητικό ρόλο στην επιχείρηση. Αν θέλουν και οι νύφες πάμε στα 7 – 8…

• Και επειδή είναι παιδιά / γαμπροί / νύφες και είναι στην Ελλάδα / Κύπρο, δεν είναι δυνατόν να κάνουν «απλές δουλειές» (τόσα λεφτά δώσαμε για σπουδές! Τι το σπουδάσαμε το παιδί, για να αρχίσει από το μηδέν; ). Διευθυντές θα γίνουν όλες και όλοι = αφεντικά
• Αφεντικά = αυτοκίνητα, γραφεία, μεγάλοι μισθοί
• = για να δικαιολογήσει κάποιος όλα τα παραπάνω προσπαθεί να δείξει ότι καταλαβαίνει τα πάντα με το «καλημέρα» / θέλει να αλλάξει πράγματα ενώ δεν ξέρει τι του γίνεται / να επιβάλλει τις απόψεις του κλπ = αρχίζουν οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στους νεώτερους.
• Όμως η εταιρεία έχει ήδη τους γονείς ως διευθυντές / διοικούντες…

ΥΓ. Τα τελευταία δέκα χρόνια παρατηρείται και μία άλλη τάση: Αρκετά από τα παιδιά «θέλουν να ζήσουν τη ζωή τους» και βαριούνται να δουλέψουν γενικώς, γιατί «δεν είναι σκλάβοι» κλπ. Προσοχή, δεν είναι ότι θέλουν να κάνουν κάτι άλλο, απλά δεν θέλουν να εργαστούν. Άλλο μπλέξιμο εκεί…

(Για τη μεγάλη βιομηχανία στην Αττική που έστησαν από το μηδέν 3 αδέρφια και παραλίγο να διαλύσουν τα παιδιά τους, παίζοντας ξύλο στο γυμναστήριο, θα γράψω ξεχωριστή ιστορία).

Διαβάστε εδώ τη συνέχεια του άρθρου